Пераказ: Балотны агонь - Экзаменационные изложения и пересказы для 11 класса по белорусскому языку.

Гэтая бярозка толькі нядаўна асталявалася тут. Кароткае жыццё выдарылася ёй, і незайздросная доля гадавала яе. За-крытая, заціснутая з усіх бакоў старымі дзеравякамі, не бачыла яна сонца, рэдка калі патыхаў на яе свежы ветрык. А як яна не бачыла іншага свету і жыцця, дык і не наракала ніколі на сваё сірочае існаванне. Яна няясна пачувала волю, прастор, сонца і, стоячы тут, сярод гэтых дрэў, як чужаніца, ні з кім не гавары-ла пра свае думкі і лятункі 1.

Адна толькі ўцеха падтрымлівала яе. Уночы, калі заціхалі вакол птушкі і пераставалі гусці і звінець мошкі і толькі адны зоркі свяціліся ў небе ды часам месяц сумным вокам азіраў зямлю, гарэў дзесьці агонь, бледны, неразгаданы і прыемны. I блішчаў той агонь з невядомых глыбінь зямлі.

Балота, на якім прыгожа раскінуўся астравок, дзе расла ра-зам з другімі дрэвамі і гэтая маладая бярэзінка, здавалася, не мела канца-краю. Найстарэйшы між усіх тут дуб, стоячы на са-мым высокім месцы вострава, не бачыў канца балота. Спрадве-ку гадаваліся на астраўку розныя дрэвы. Па краях раслі мала-дыя і старыя алешыны, пусціўшы глыбока карэнне. Далей цягнуўся цёмна-зялёны пояс елак. Яшчэ крыху вышэй бялелі стройныя камлі прыгожых бярэзін, сярод якіх пракідаліся лі-па, граб, ясень, вяз. На самай сярэдзіне астраўка стаялі магут-ныя дубы. Наша маладая бярэзінкарасла па суседстве з вязам.

Была поўнач на зыходзе лета. Неба было цёмнае, укрытае хмарамі. Яно дрыгацела час ад часу, асвятляючыся бліскавіца-мі ад далёкага магутнага грому. На балоце прыветна мігцеў той самы агонь.

Маладая бярозка радасна дрыжала, гледзячы на яго. Абу-джаны раскацістым гулам грому вяз папытаўся ў бярозкі:

— Чаму ты не спіш, дзетка?

Бярэзінка здрыганулася знячэўку 2 і прыкінулася, што нічо-ганечуе і спіць.

— Чаго ж саромеешся? — прыветна прамовіў вяз. — Ох, блазнота! Ты ўглядаешся на балота, цябе цягне агонь?

Вяз памаўчаў, а потым, махнуўшы галінаю, сказаў:

— Гэта не агонь.

Маладая бярэзінка аж задрыжала ўся ад гэтых слоў.

• Як, гэта не агонь? Гэта не праўдзівы 1 агонь? — тужліва спытала яна і пачула, што перад ёю як бы адчынілася нейкая бяздонная пустэча.
• Гэта гнілякі на балоце свецяцца, — зноў прамовіў вяз, — плюнь на іх: у дрэва павінна быць дзве дарогі — адна ў зямлю, другая ўгару да сонца.

Доўга яшчэ гаварыў вяз. А бярэзінка маўчала і не чула яго слоў. «Дык гэта быў зман! А я думала, што гэта — сапраўдны агонь, і ў гэтым была мая радасць і ўцеха, у гэтым забывала я аб сваёй нядолі». I стала сумаваць і тужыць бедная бярозка. Цяпер ніякай радасці не было ў яе жыцці.

А калі гэты выпадак стаў вядомы паміж дрэў, то яны доўга шумелі і ніяк не маглі прыйсці да згоды: ці добра зрабіў вяз, развеяўшы гэты туман, гэты прыгожы туман зменнага шчасця беднай бярэзінкі?

I да гэтага часу вядуць дрэвы спрэчку. (439 слоў)

Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь. Зборнік экзаменацыйных матэрыялаў па беларускай мове для агульнаадукацыйных устаноў (ўзровень агульнай сярэдняй адукацыі). Тэксты для пераказаў. 2007

Отсканировано и вычитано Андреем Суворовым